Δύο χάρτες για το εδαφικό περιλαμβάνει το σχέδιο Ανάν για το Κυπριακό

Λευκωσία
Δύο χάρτες για το εδαφικό, οι οποίοι περιλαμβάνουν την Αμμόχωστο και τη Μόρφου επισυνάπτει, μεταξύ άλλων, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν στο πολυσέλιδο σχέδιό του για το Κυπριακό.

Σύμφωνα με το σχέδιο, ποσοστό 28,5% του εδάφους παραμένει υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση, ενώ ο συνολικός αριθμός των προσφύγων που επιστρέφουν στα σπίτια τους ανέρχεται στις 80.000.

Το σχέδιο θεωρείται πιο βελτιωμένο σε σχέση με τον Χάρτη Γκάλι που υπεβλήθη το 1992 και σε αυτό περιλαμβάνονται το μαρωνίτικο χωριό Ασώματος, το χωριό Κοντεμένος και ο Λάρνακας Λαπήθου στην επαρχία Κερύνειας.

Ο κ. Ανάν στο πολυσέλιδο σχέδιο του προτείνει διαζευκτικά δύο επιλογές στο εδαφικό. Η πρώτη αφορά στη δημιουργία περιοχής υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση στην Καρπασία, περιλαμβανομένων των ακτών και του Αποστόλου Ανδρέα.

Η δεύτερη επιλογή προβλέπει επέκταση των περιοχών, με συμπαγείς ελληνοκυπριακές κοινότητες, που επιστρέφονται γύρω από την Αμμόχωστο, μέχρι και το χωριό Λιμνιά, χωρίς ωστόσο να περιλαμβάνονται οι ακτές.

Επιπλέον, στους χάρτες περιλαμβάνονται τα ελληνοκυπριακά κεφαλοχώρια της Μεσαορίας, βορείως της γραμμής Αττίλα μέχρι και την παλαιά οδό Λευκωσίας - Αμμοχώστου, και στα δυτικά, ο Γερόλακος, ο Αγιος Βασίλειος και η Ζώδια.

Η Λεύκα, τα γύρω τουρκικά χωριά και η παραλιακή γραμμή του Κόλπου Μόρφου παραμένει υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση, ενώ διαφοροποιήσεις υπάρχουν σε σχέση με ορισμένους τουρκοκυπριακούς θύλακες.

Στο Χάρτη Ανάν δημιουργούνται, επίσης, δύο γραμμές. Η μία για την χερσαία επικοινωνία της Λουρουτζίνας με το βορρά και η άλλη για την σύνδεση των τουρκοκυπριακών κοινοτήτων Σίντας, Κουκλιών και Περγάμου.

Σύμφωνα με τους όρους του σχεδίου, με την έναρξη ισχύος της συμφωνίας, και εντός ενενήντα ημερών, τα εδάφη θα επιστραφούν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση και κάτω από την εποπτεία των Ηνωμένων Εθνών. Θα παραμείνουν, ωστόσο, υπό την προσωρινή διοίκηση Τουρκοκυπρίου αξιωματούχου για άλλα τρία χρόνια.

Στις περιοχές που δεν θα επιστραφούν για εγκατάσταση υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, θα εφαρμοστεί σύστημα αποζημιώσεων προς τους κατόχους των περιουσιών με βάση την αξία που είχαν το 1974 συν τον πληθωρισμό.

Ωστόσο, ένα μικρό ποσοστό σε σχέση με τον πληθυσμό κάθε περιοχής -ανά χωρίο και περιοχή- θα είναι δυνατόν να επιστρέψει. Το ποσοστό θα αρχίζει από 3% και θα αυξάνεται κατά 3% κάθε τρία χρόνια.

Σύμφωνα με το σχέδιο, στα 20 χρόνια η ποσόστωση θα αρθεί, ενώ εάν ο αριθμός των Ελληνοκυπρίων ξεπεράσει το 1/3 του τουρκοκυπριακού πληθυσμού τότε το τουρκοκυπριακό κρατίδιο θα δικαιούται να εγείρει ένσταση. Οι ίδιοι περιορισμοί θα ισχύουν και στο νότο σε σχέση με τους Τουρκοκυπρίους.

Σε σχέση με το δικαίωμα εγκατάστασης πολιτών εξ Ελλάδος και Τουρκίας θα εφαρμοστεί μόνιμη παρέκκλιση από το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το δικαίωμα αυτό θα περιοριστεί σε πολύ χαμηλό ποσοστό. Το ζήτημα αυτό, σε συνδυασμό με την παραχώρηση ιθαγένειας, καλύπτει την ελληνοκυπριακή πλευρά από τον κίνδυνο νέου εποικισμού. Αντίθετα, η εγκατάσταση άλλων Ευρωπαίων πολιτών δε θα υπόκειται σε περιορισμούς.

Το σχέδιο Ανάν ικανοποιεί σε μεγάλο βαθμό τις τουρκικές θέσεις στο ζήτημα των εποίκων, καθώς όπως υπολογίζεται με βάση τις προτάσεις, μόνο 35.000 έποικοι θα φύγουν από τα Κατεχόμενα, ενώ θα συσταθεί επιτροπή αξιολόγησης της κάθε περίπτωσης. Το αντικείμενο και οι όροι εντολής παραμένουν ωστόσο προς διαπραγμάτευση.

Λευκωσία
Θα εξετάσουμε τις προτάσεις με γνώμονα το συμφέρον της Κύπρου. Αυτό ξεκαθάρισε ο πρόεδρος της νήσου Γλαύκος Κληρίδης, στην πρώτη επίσημη δήλωσή του μετά την κατάθεση του σχεδίου λύσης του Κυπριακού από τον ειδικό σύμβουλο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Αλβαρο ντε Σότο.

«Η διαπραγματευτική διαδικασία εισέρχεται στην πιο λεπτή και καθοριστική της φάση. Οι χειρισμοί που θα γίνουν τις επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμης και καθοριστικής σημασίας. Πολλά θα κριθούν για το μέλλον της Κύπρου από τον τρόπο που θα χειριστούμε τις εξελίξεις» τόνισε ο Γλαύκος Κληρίδης.

Απόφαση έπειτα από δημοψήφισμα

Ο κ. Κληρίδης έκανε σαφές ότι την οποιαδήποτε συμφωνία που πιθανόν επιτευχθεί, θα αποδεχθεί ή θα απορρίψει ο κυπριακός λαός, τον οποίο και κάλεσε να παραμείνει «ψύχραιμος, νηφάλιος και σταθερός», τονίζοντας ότι «γνώμονας όλων των χειρισμών θα είναι το συμφέρον της Κύπρου και του λαού της και τίποτα άλλο».

Ο κ. Κληρίδης ανακοίνωσε ότι στις 6 το απόγευμα της Τρίτης θα συνεδριάσει το Εθνικό Συμβούλιο της Κύπρου, το οποίο σε συνεργασία με την πολιτική ηγεσία θα επεξεργαστεί το σχέδιο λύσης του Κυπριακό «με νηφαλιότητα, ενότητα και αίσθημα ευθύνης».

«Από τον Ιούλιο 1974 αγωνιζόμαστε με συνέπεια για να αποδείξουμε ότι η μοίρα της Κύπρου δεν είναι η κατοχή και η διχοτόμηση. Έχουμε καταβάλει μεγάλες προσπάθειες για την αναζήτηση ειρηνικής λύσης και ενός έντιμου συμβιβασμού που δεν βρήκαν μέχρι σήμερα ανταπόκριση από την άλλη πλευρά» προσέθεσε στο διάγγελμά του ο κ. Κληρίδης, τονίζοντας ότι:

«Το όραμά μας είναι μία Κύπρος ενωμένη να καταστεί ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να παρέχει ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία σε όλους τους κατοίκους της, με κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών. Να κλείσουμε μια για πάντα την ιστορία των εθνικών συγκρούσεων και να ανοίξουμε μια νέα εποχή ειρήνης και προόδου».

Απευθυνόμενος προς τον κυπριακό λαό, ο πρόεδρος Κληρίδης δήλωσε ότι οι εξελίξεις πρέπει να αντιμετωπιστούν με ενότητα, ομοψυχία, σύνεση και αίσθημα ευθύνης. «Αυτές τις καθοριστικές στιγμές δεν υπάρχουν περιθώρια ούτε για μαξιμαλιστικές ενέργειες» επισήμανε ο πρόεδρος της Κύπρου.

Με σεβασμό στα ψηφίσματα του ΟΗΕ

Ο κ. Κληρίδης επανέλαβε ότι η λύση του Κυπριακού θα πρέπει να βασίζεται στο πλαίσιο που χαράσσουν τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. «Τα ψηφίσματα αυτά αποτελούν την αντικειμενική κρίση και τη συλλογική σοφία όχι των εμπλεκομένων στην κυπριακή διένεξη, αλλά της διεθνούς κοινότητας» υπογράμμισε ο πρόεδρος της Κύπρου, τονίζοντας ότι σε αυτή τη βάση -και με γνώμονα το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων- θα πρέπει να εξεταστούν τα ζητήματα της κυριαρχίας και της ιθαγένειας.

Επιπλέον, ο πρόεδρος της Κύπρου ξεκαθάρισε ότι το σχέδιο Ανάν θα πρέπει να κριθεί στο σύνολό του και μόνο σε αυτή τη βάση θα κριθεί εάν εξυπηρετεί τα συμφέροντα του κυπριακού λαού και αν πραγματικά μπορεί «να ανοίξει το δρόμο για υπέρβαση του αδιεξόδου και την επίλυση του Κυπριακού».

Στο σημείο αυτό κάλεσε σε συνεργασία όλες τις πολιτικές δυνάμεις της Κύπρου και όλο τον κυπριακό λαό. «Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, η προσπάθειά μας για επίλυση του Κυπριακού θα πρέπει να αποκτήσει τη μεγαλύτερη δυνατή πολιτική και κοινωνική συναίνεση» τόνισε.

Συνάντηση με Σημίτη το Σάββατο

Όπως γνωστοποίησε ο κ. Κληρίδης, το ερχόμενο Σάββατο θα συναντηθεί στην Αθήνα με τον πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη, προκειμένου να εξετάσουν από κοινού τις επόμενες ενέργειες της ελληνοκυπριακής πλευράς.

Αναφερόμενος στις σχέσεις Ελλάδας - Κύπρου, ο πρόεδρος Κληρίδης έκανε λόγο για σθεναρή και σταθερή υποστήριξη της Ελλάδας, η οποία διαδραμάτισε και συνεχίζει να διαδραματίζει θετικό παράγοντα τόσο ως προς το θέμα της επίλυσης του Κυπριακού όσο και στην προώθηση της ένταξης της νήσου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Αυτή τη συνεργασία και τη συναντίληψη Ελλάδας - Κύπρου στην ευρύτερη δυνατή της μορφή, όχι μόνο με την ελληνική κυβέρνηση αλλά με το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων της Ελλάδας, σκοπεύω να τη διαφυλάξω ως κόρη οφθαλμού» δήλωσε ο πρόεδρος της Κύπρου.

Απάντηση εντός επτά ημέρων

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, ο κ. Κληρίδης επανέλαβε ότι το σχέδιο Ανάν είναι «διαπραγματεύσιμο» και ότι παράκληση του Κόφι Ανάν είναι σε επτά ημέρες να γνωρίζει εάν η Κύπρος αποδέχεται ή όχι το κείμενο ως βάση των διαπραγματεύσεων.

Ο κ. Κληρίδης δεν θέλησε να σχολιάσει εάν θα υπάρξει συμφωνία επί του σχεδίου πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής της Κοπεγχάγης τον Δεκέμβριο, καθώς όπως είπε αυτό εξαρτάται άμεσα από τη στάση του Ραούφ Ντενκτάς.