Η επαρχία της Κερύνειας

Η επαρχία της Κερύνειας απλώνεται στη βόρεια παραλία και περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της οροσειράς του Πενταδάκτυλου. Η πολυμορφία του εδάφους δίνει ένα ξεχωριστό χρώμα στην επαρχία. Άλλα χωριά είναι σκαρφαλωμένα στις βόρειες πλαγιές του Πενταδάκτυλου αγναντεύοντας τη θάλασσα, άλλα απλώνονται στις νότιες πλαγιές προς την κεντρική πεδιάδα του νησιού και άλλοι οικισμοί είναι παραθαλάσσιοι.

Οι τρεις περιοχές, Κερύνειας, Αγίου Αμβροσίου - Αγίου Επικτήτου και Λαπήθου – Καραβά βρίσκονται στη βόρεια πλευρά της οροσειράς κι αντικρίζουν τη θάλασσα. Η ίδια η πόλη της Κερύνειας είναι στο κέντρο της επαρχίας. Σε μικρή απόσταση τα προάστια Θέρμια και Καράκουμι και πιο μακριά το Καζάφανι και το απ' τη μια, το Τριμίθι και το Κάρμι απ' την άλλη, αμφιθεατρικά κτισμένα στη βουνοπλαγιά. Ανατολικά της Κερύνειας ο Άγιος Επίκτητος με το μικρό χωριό Κλεπίνη και πιο μακριά ο Άγιος Αμβρόσιος με τη Χάρτζια και την Καλογραία. Δυτικά της πόλης η περιοχή Λαπήθου - Καραβά με τα χωριουδάκια Μότηδες, Ελιά, Παλιόσοφο, Φτέρυχα. Μεταξύ της Κερύνειας και του Καραβά ο Άγιος Γεώργιος και δυτικότερα της Λαπήθου, κατά μήκος της παραλίας, βρίσκονται άλλα τρία χωριά: η Βασίλεια, η Όρκα και τα Λιβερά.

Ανάμεσα στη βόρεια και τη νότια πλευρά του βουνού είναι κτισμένα τα Πάναγρα. Στη νότια πλευρά του Πενταδάκτυλου βρίσκονται ο Λάρνακας της Λαπήθου και το Αγριδάκι πιο χαμηλά προς την πεδιάδα ο Σύσκληπος, ο Άγιος Ερμόλαος και ο Κοντεμένος. Δυτικότερα η Μύρτου, το Διόριος και η Αγία Ειρήνη προς τη θάλασσα του Μόρφου. Στην ίδια περιοχή είναι κτισμένα τρία από τα τέσσερα χωριά που κατοικούνται από Μαρωνίτες· ο Κορμακίτης, ο Ασώματος και η Καρπασία. Το τέταρτο μαρωνίτικο χωριό, η Αγία Μαρίνα της Σκυλλούρας, που βρίσκεται λίγο πιο κάτω, εντάσσεται στην επαρχία Λευκωσίας. Ανατολικότερα, πάνω από τη Λευκωσία στους νότιους πρόποδες της οροσειράς, το Δίκωμο και τα μικρά χωριά Συγχαρί, Βουνό, Κουτσοβέντης

Η βλάστηση παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία. Ψηλότερα στις πλαγιές της οροσειράς δάση από πεύκα και άγρια βλάστηση, ενώ χαμηλότερα οι ελιές και οι χαρουπιές φτάνουν ως την παραλία. Στις αρδευόμενες περιοχές των χωριών εσπεριδοειδή, κυρίως λεμονιές, δίνουν το χρώμα τους από τη Βασίλεια ως τον Άγιο Επίκτητο, χρυσομηλιές με τη χαρακτηριστική τους παρουσία φυτρώνουν στα περβόλια του Αγίου Αμβροσίου και της Καλογραίας. Πιο γυμνή η νότια πλευρά του Πενταδάκτυλου· εδώ αραιές οι ελιές, περιορισμένες οι αρδευόμενες εκτάσεις με λαχανικά· κυριαρχούν τα σιτηρά από το Δίκωμο ως τον Κοντεμένο, τη Μύρτου και το Διόριος. Η επαρχία της Κερύνειας είναι το πλουσιότερο μέρος από βοτανικής πλευράς σε όλη την Κύπρο. Πολλά σπάνια φυτά ενδημούν στην περιοχή.

ΚΕΡΥΝΕΙΑ
είναι η πρωτεύουσα της ομώνυμης Επαρχίας

Πληθυσμός:

Το 1960 κατοικούσαν στην πόλη αυτή 2373 Έλληνες, 696 Τούρκοι και 9 Μαρωνίτες

Χριστιανικοί Ναοί:

Στα όρια της πόλης αυτής βρίσκονται οι εκκλησίες Αγίου Γεωργίου, Παναγίας Χρυσοπολίτισσας, Αγίας Βαρβάρας, Παναγίας Γλυκιώτισσας (Ιερά Μονή) και Αρχαγγέλου Μιχαήλ (Μεσαιωνική) καθώς και τα εξωκλήσια Αγίου Γεωργίου του Κάστρου, Αγίου Γεωργίου (Πάνω Κερύνεια), Παναγίας Φανερωμένης, Αγίας Μαύρης (Μαρτύριο), Αγίου Γεωργίου (Κοιμητήριο), Αγίου Δημητρίου και Παναγίας Χρυσοκάβας

Σχολεία:

Στο ελληνικό Δημοτικό Σχολείο που λειτουργούσε εδώ πριν την τουρκική εισβολή φοιτούσαν κατά το σχολικό έτος 1973-74 338 μαθητές. Εδώ λειτουργούσαν επίσης 2 ελληνικά Γυμνάσια

Συνέπειες Τουρκικής Εισβολής:

Το 1979 εξακολουθούσαν να κατοικούν στην πόλη αυτή 11 Έλληνες κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Το 1994, παρέμεναν στην πόλη 4 εγκλωβισμένοι. Οι κατοχικές δυνάμεις και η παράνομη κατοχική διοίκηση απαγορεύουν την επιστροφή των υπολοίπων Ελλήνων κατοίκων της πόλης